Άρθρο της εφημερίδας "ΤΑ ΝΕΑ" 13-4-2005

Ξεμπλοκάρει ο τριεθνής αγωγός

Mπουργκάς - Aλεξανδρούπολη: H σκυτάλη τώρα στους επιχειρηματίες Eλλάδας, Pωσίας, Bουλγαρίας

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΙΝΤΙΚΑΚΗΣ

Το πρώτο βήμα για την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης, ενός έργου που όταν υλοποιηθεί θα κατατάξει την Ελλάδα στο κλαμπ της παγκόσμιας πετρελαϊκής αγοράς, έγινε χθες στη Σόφια, ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Ρωσία και τη Βουλγαρία.

ΣΟΦΙΑ

Τη σκυτάλη τώρα παίρνουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι και από τις τρεις χώρες που θα αναλάβουν να κατασκευάσουν και να εκμεταλλεύονται τον αγωγό, το κόστος του οποίου εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 750-800 εκατ. δολάρια.. Το έργο προβλέπει τη μεταφορά των πετρελαίων της Κασπίας μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στο Αιγαίο και από εκεί στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές αγορές, αναβαθμίζοντας την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας και ολόκληρης της περιοχής.

Πολύς δρόμος ακόμη...

Έπειτα από 13 χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων και αφού το έργο βρέθηκε συχνά στα γρανάζια αντικρουόμενων συμφερόντων τόσο από χώρες όσο και από πολυεθνικές εταιρείες, χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας, ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας B. Χριστένκο και ο Βούλγαρος υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης B. Τσερόφσκι, έβαλαν τις υπογραφές τους στο πολιτικό μνημόνιο που δεσμεύει τις τρεις κυβερνήσεις για την υλοποίηση του αγωγού.

Ο Πρωθυπουργός K. Καραμανλής δήλωσε ότι πρόκειται για μια ιστορική συμφωνία, με την οποία τίθενται οι βάσεις για την κατασκευή ενός έργου με μεγάλη οικονομική και ενεργειακή σημασία. Από τη Σόφια ο κ. Σιούφας δήλωσε «ότι οι κυβερνήσεις των τριών χωρών παρέχουν πλήρη πολιτική κάλυψη και στήριξη στις εταιρείες που θα αναλάβουν την κατασκευή και λειτουργία του έργου. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, αλλά θα τα καταφέρουμε».

Το αμέσως επόμενο βήμα αφορά τη σύσταση κοινής εταιρείας που θα αναλάβει την κατασκευή και εκμετάλλευση του αγωγού, αλλά κυρίως να βολιδοσκοπήσει ορισμένους από τους μεγαλύτερους πετρελαϊκούς κολοσσούς παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων αμερικανικές και ρωσικές εταιρείες.

Χαρακτηριστική ήταν η φράση του Ρώσου υπουργού Ενέργειας κ. Χριστένκο, που απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις τόνισε ότι «αν δεν υπήρχε ενδιαφέρον από ρωσικές εταιρείες, σήμερα δεν θα βρισκόμουν εδώ».

Μέχρι στιγμής η επιχειρηματική ομάδα που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχει στην εταιρεία, είναι από ελληνικής πλευράς η κοινοπραξία ΔΕΠ Θράκης (Όμιλοι Λάτση, ΕΛΠΕ και Κοπελούζου μέσω της Προμηθέας Γκας), από ρωσικής πλευράς όμιλοι όπως οι TNK-ΒΡ, Lukoil, Trasneft, Rosneft και Stroystrangas και από βουλγαρικής, εταιρείες σαν τη Universal Terminal Burgas.

Τι προβλέπει το σχέδιο

Το σχέδιο προβλέπει ότι πετρέλαιο ρωσικής και καζακικής προέλευσης θα μεταφέρεται από την ακτή της Μαύρης Θάλασσας με δεξαμενόπλοια στις εγκαταστάσεις εκφόρτωσης και στις δεξαμενές που θα γίνουν στο Μπουργκάς. Το πετρέλαιο θα μεταφέρεται στη συνέχεια μέσω ενός υπόγειου αγωγού που θα συνδέει το βουλγαρικό λιμάνι με την Αλεξανδρούπολη, παρακάμπτοντας τα Στενά του Βοσπόρου, προς τις δεξαμενές που θα κατασκευαστούν στην Αλεξανδρούπολη. Και από τις λιμενικές εγκαταστάσεις της Αλεξανδρούπολης θα μεταφέρεται στις διεθνείς πετρελαϊκές αγορές.

«Είναι μόνο η αρχή»

Ο αγωγός, που θα έχει μήκος 280 χλμ, θα γίνει με ιδιωτικά κεφάλαια, διευκρίνισε ο κ. Χριστένκο, ξεκαθαρίζοντας ότι το ρωσικό κράτος δεν πρόκειται να διαθέσει κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό. «Είμαστε στην αρχή και όχι στο τέλος», είπε χαρακτηριστικά.

Αλλά και ο Βούλγαρος υπουργός, αναφερόμενος στην ανταγωνιστικότητα του αγωγού, τόνισε ότι «είναι η καλύτερη από τις 6 εναλλακτικές λύσεις για τη μεταφορά των πετρελαίων της Κασπίας». Ιστορική στιγμή χαρακτήρισε τη χθεσινή ημέρα ο κ. Σιούφας, ο οποίος απέσπασε εύσημα τόσο από τον Ρώσο ομολόγό του όσο και από τον Βούλγαρο, για την καθοριστική συμβολή της ελληνικής διπλωματίας μέσω του υπουργείου Εξωτερικών τους τελευταίους μήνες στην εξέλιξη του έργου. Στην ελληνική αντιπροσωπεία συμμετείχαν και οι υφυπουργοί Εξωτερικών Ευρ. Στυλιανίδης και Ανάπτυξης Γ. Σαλαγκούδης.

Το κόστος επένδυσης του αγωγού εκτιμάται σε 750-800 εκατ. δολάρια (σημερινές τιμές), με το 80% να προέρχεται από δάνεια για τα οποία προβλέπονται 16 χρόνια αποπληρωμής και το 20% από ίδια κεφάλαια των εταιρειών που θα αναλάβουν την κατασκευή του.

Σε πρώτη φάση θα διέρχονται από τον αγωγό 35 εκατ. τόνοι πετρελαίου ετησίως που μπορεί να φτάσουν στο μέλλον τους 50 εκατ. τόνους. Τα royalties για τις χώρες διέλευσης του αγωγού (Ελλάδα-Βουλγαρία) θα είναι ένα δολάριο ανά τόνο, προκειμένου ο αγωγός να είναι ανταγωνιστικός. Αυτό σημαίνει ότι για την Ελλάδα θα δημιουργηθεί ένα άμεσο οικονομικό όφελος της τάξης των 35 εκατ. δολαρίων ετησίως, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, θα διατεθεί για την ανάπτυξη της Θράκης.

H «διπλωματία» των αγωγών

H ΜΕΤΑΦΟΡΑ των πετρελαίων της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας αποτελεί εδώ και χρόνια το αντικείμενο ενός ανταγωνισμού, που δεν έχει μόνο στενή οικονομική διάσταση. H Ουάσιγκτον επιχειρεί να παρακάμψει τη Ρωσία. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του αγωγού Μπακού - Τσεϊχάν.

Για πολλές δεκαετίες τα ρωσικά πετρέλαια διοχετεύονταν με αγωγούς σε λιμάνια της ανατολικής ακτής του Ευξείνου Πόντου (Νοβοροσίσκ) και από εκεί με δεξαμενόπλοια μέσω Βοσπόρου και Αιγαίου μεταφέρονταν στις δυτικές αγορές. Τα τελευταία χρόνια όμως ο συνωστισμός δεξαμενόπλοιων στον Βόσπορο και οι καθυστερήσεις έκαναν τις μεγάλες πολυεθνικές να αναζητήσουν εναλλακτικούς δρόμους μεταφοράς των πετρελαίων, όπως ο σχετικά μικρού μήκους αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης. H μεγάλη καθυστέρηση ωστόσο στη λήψη αποφάσεων έδωσε την ευκαιρία να προβληθούν εναλλακτικές λύσεις.

Οι Τούρκοι πρότειναν ένα επίσης μικρό αγωγό, τον λεγόμενο υπερθρακικό, που παρακάμπτει τα Στενά μέσα από το έδαφος της Ανατολικής Θράκης, η υλοποίησή του όμως προσκρούει στη Μόσχα που δεν θέλει να είναι τόσο εξαρτημένη από την Άγκυρα.

H δεύτερη εναλλακτική λύση είναι ο αγωγός Μπουργκάς - Αυλώνα που θα καταλήγει στο λιμάνι Αυλώνα της Αλβανίας. Τον αγωγό αυτό προωθούν εδώ και 10 χρόνια οι ΗΠΑ μέσω της αμερικανικής εταιρείας ΑΜΒΟ, ενώ μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο οι τρεις χώρες υπέγραψαν αντίστοιχο με το χθεσινό μνημόνιο συνεργασίας.

Ο Βούλγαρος υπουργός κ. Τσερόφκσι έκανε χθες σχετική αναφορά στον αγωγό αυτόν, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Εκτιμώ ότι υπάρχει πετρέλαιο και για τους δύο αγωγούς». H υλοποίηση ωστόσο του εναλλακτικού αυτού αγωγού, θεωρείται από στελέχη της αγοράς εξαιρετικά δύσκολη, λόγω του υψηλού του κόστους. Πρόκειται για αγωγό μήκους 900 χλμ και κόστους 1,2 - 1,3 δισ. δολ., έναντι 280 χλμ και 750 εκατ. δολ. του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης.

* H κ. Άννα Διαμαντοπούλου, υπεύθυνη του Τομέα Ανάπτυξης του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, σχετικά με την υπογραφή του τριμερούς μνημονίου για τον Αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης δήλωσε ότι πέραν της προφανούς οικονομικής του σημασίας, αλλάζει τη γεωστρατηγική της ευρύτερης περιοχής της Νότιας Βαλκανικής και αναβαθμίζει τον ρόλο και τη σημασία της χώρας μας.

H κ. Διαμαντοπούλου επισημαίνει ότι για τον λόγο αυτό το έργο αποτέλεσε σημείο αιχμής για τις κυβερνήσεις A. Παπανδρέου και K. Σημίτη. Τονίζει επίσης τη σημαντική συμβολή του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Στεφανόπουλου στην προώθηση του έργου.

ΤΑ ΝΕΑ , 13/04/2005 , Σελ.: N47
Κωδικός άρθρου: A18213N471
ID: 463711


Σχόλια επί του άρθρου:

Το άρθρο αναφέρει τα εξής:

"...ενός έργου που ...θα κατατάξει την Ελλάδα στο κλαμπ της παγκόσμιας πετρελαϊκής αγοράς."
Για ποιο club μιλάει ο αρθρογράφος; Των παραγωγών, των καταναλωτών ή των ενδιάμεσων διακινητών;
Μήπως η απάντηση είναι προφανώς η τελευταία;

"Τη σκυτάλη τώρα παίρνουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι και από τις τρεις χώρες που θα αναλάβουν να κατασκευάσουν και να εκμεταλλεύονται τον αγωγό, το κόστος του οποίου εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 750-800 εκατ. δολάρια.."
Που θα βρίσκεται σε αυτό το σχήμα η κυβέρνηση της Ελλάδος; Στη θέση του απλού παρατηρητή; Και είναι δυνατόν να υπογράφουν οι εταιρίες και οι χώρες μία συμφωνία 800 εκ. δολαρίων και εμείς (τοπικοί παράγοντες/άρχοντες) "να μην γνωρίζουμε" 2 χρόνια μετά εάν υπάρχουν τα σχέδια και οι προδιαγραφές για αυτό το έργο;

"Σε πρώτη φάση θα διέρχονται από τον αγωγό 35 εκατ. τόνοι πετρελαίου ετησίως που μπορεί να φτάσουν στο μέλλον τους 50 εκατ. τόνους. Τα royalties για τις χώρες διέλευσης του αγωγού (Ελλάδα-Βουλγαρία) θα είναι ένα δολάριο ανά τόνο, προκειμένου ο αγωγός να είναι ανταγωνιστικός. Αυτό σημαίνει ότι για την Ελλάδα θα δημιουργηθεί ένα άμεσο οικονομικό όφελος της τάξης των 35 εκατ. δολαρίων ετησίως, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, θα διατεθεί για την ανάπτυξη της Θράκης".

Τα νούμερα πέρα από οικονομική/λογιστική αξία, έχουν και ιστορική αξία. Ας τα συγκρατήσουμε για να κάνουμε τις συγκρίσεις με τα πραγματικά μεγέθη όταν αυτά θα ανακοινωθούν μετά το πέρας της κατασκευής. Όσο για "το μεγαλύτερο θα διατεθεί για την ανάπτυξη της Θράκης" οψόμεθα (και αμφιβάλουμε)

"Οι Τούρκοι πρότειναν ένα επίσης μικρό αγωγό, τον λεγόμενο υπερθρακικό, που παρακάμπτει τα Στενά μέσα από το έδαφος της Ανατολικής Θράκης, η υλοποίησή του όμως προσκρούει στη Μόσχα που δεν θέλει να είναι τόσο εξαρτημένη από την Άγκυρα."
Μπορούν να μας εξηγήσουν οι βουλευτές μας γιατί κόπτονται ότι "Αν δεν δεχτούμε τον αγωγό από το έδαφός μας, θα τον πάρουν οι Τούρκοι απέναντι" (και άλλα τέτοια "παραμύθια" και εκβιαστικά διλλήματα) όταν η ίδια η Ρωσία έχει δηλώσει την αντίθεσή της;